Toplu Sözleşme İkramiyesi Hiçbir Öğretmene Ödenmeyecek

Tüm itirazlarımıza rağmen YETKİLİ ve YANDAŞ olan sendikaların üye kaybının önüne geçebilmek için acele bir torba kanunla sendika üyeleri arasında eşitsizlik yaratacak olan toplu sözleşme ikramiyesini düzenlemesi ANAYASAMIZA zaten aykırıydı. Sendikalı üyeler arasında böyle bir ayrımcılığın kabul edilmesi mümkün değildir. Bunu bile bile derdi çalışanlar olmayıp kendi sendikal geleceklerini düşünenler yine hüsrana uğrayıp yargıya takılmışlardır.

Anayasa Mahkemesi kararında en önemli hususların başında şunlar gelmektedir;
1- %2 barajın üstündeki sendika üyelerine ödenen toplu sözleşme ikramiyesinin bu baraj altındaki sendikalara ödenmemesinin EŞİTLİK ilkesi bakımından doğru bulmamıştır. Kararında ‘sadece bu sendikalara üye olanlara ödeneceğinin öngörülmüş olmasının bu sendikalara üye olmaya zorlayıcı nitelik taşıdığı dolayısıyla yeni sendikaların kurulabilmesini ve çalışanların dilediği sendikayı seçebilmesini fiilen engelleyici nitelik taşıdığı açıktır. Dolayısıyla kuralın anayasal yönden nesnel ve makul bir temele dayandığı söylenemez. Bu itibarla kuralın sendika hakkı bağlamında eşitlik ilkesiyle bağdaşmadığı sonucuna ulaşılmıştır.’ İfadeleri yer almıştır.

2- Yine Toplu Sözleşme İkramiyesi nedeniyle üyelerin %2 barajının üstünde olan sendikalara yönelmesi meşru görülmemiş ve sendikal rekabeti engelleyeceği hükmedilmiştir. AYM kararında ‘Dava konusu kuralla üye sayısı belirli bir oranın üzerinde olması sebebiyle toplu sözleşme sürecine etkisi ve katkısı daha fazla olabilecek sendikaların üyelerine toplu sözleşme ikramiyesi alma hakkının tanındığı kabul edilebilirse de bu durum üye sayısı kuralda belirlenen oranın altında kalan sendikaların üyelerinin maddi nedenlerle üye sayısı kuralda belirtilen oranın üzerinde olan sendikalara üye olmaya yönelebilecek olmaları pahasına meşru görülemez. Kaldı ki üyelerinin menfaatlerini etkili bir şekilde savunan güçlü sendikaların ortaya çıkabilmesinin sendikalar arasında rekabetin sürmesine bağlı olduğu da ortadadır.’ İfadelerine yer vermiştir.

3- Toplu sözleşme ikramiyesi ile sendikalı olmayanlar açısından da değerlendirerek, üye tarafından ödenen aidatın bariz bir şekilde daha fazlasını devletin geri ödemesini sendikalara üye olmaya zorlama olarak algılamıştır. AYM kararında ‘sağlanan devlet yardımının sendika aidatı tutarını bariz bir biçimde aşması halinde bunun çalışanları sendikalara üye olmaya dolaylı olarak zorlayıcı bir boyuta ulaştığı söylenebilir. Zira yüksek devlet yardımı, gerçekte sendikaya üye olmaya istekli ve niyetli olmayan kamu görevlilerini, sırf bu yardımdan yararlanmak amacıyla sendikalara üye olmaya zorlayabilecektir. Bu nedenle kuralın negatif sendika özgürlüğünü de ihlal ettiği kanaatine varılmaktadır.’ İfadelerine yer vermiştir.

Ana başlıkları bu olan AYM kararı gereği bundan sonra tüm sendika üyeleri sadece toplu sözleşme desteği alacak olup toplu sözleşme ikramiyesi tamamen iptal edilmiştir.

Mehmet Alper ÖĞRETİCİ

AES Genel Başkanı