YÖK'ten üniversitelerde 'engelsiz sınav' düzenlemesi

YÖK yetkililerinden alınan bilgiye göre, farklı yükseköğretim kurumlarından fizik tedavi ve rehabilitasyon, kulak, burun ve boğaz, ortopedi ve göz gibi sağlık alanları ile otizm, işitme engelliler, görme engelliler gibi farklı alanlarda çalışmaları olan özel eğitim alanlarından öğretim üyeleri ile birlikte hazırlanan ve Milli Eğitim Bakanlığı, Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı ve ÖSYM temsilcilerinin de bulunduğu Engelli Öğrenci Çalışma Grubunda değerlendirilen "Engelli Bireylere Yönelik Sınav Uygulamalarında ve Engelli Kontenjanında Aranacak Sağlık Şartlarına Dair Yönetmelik" Resmi Gazete'nin bugünkü sayısında yayımlandı.

Buna göre yönetmelik, 2022-2023 eğitim-öğretim yılı başında yürürlüğe girecek.

Yeni düzenleme ile yükseköğretime geçişte ÖSYM tarafından yapılan merkezi sınavlar ve üniversiteler tarafından yapılan özel yetenek sınavları ile üniversitelerdeki ders geçmeye yönelik sınavlarda engelli bireylere yönelik sınav uygulamalarından ve engelli kontenjanlarından yararlanacakların sağlık şartları belirlendi.

Ayrıca üniversitelere engelli öğrencilere ders geçme sınavlarında ek süre, fiziki imkanlar, okuyucu ve işaretleyici yardımı, ek süre gibi ne tür uygulamalar yapabileceklerine dair standartlar ilk kez düzenlendi.

Çok sayıda engel grubu olabileceğinden yönetmelikte emsal teşkil edebilecek örneklerin yer aldığı yönetmelik dışındaki farklı engel gruplarına yönelik uygulamalar için üniversitelere yetki verildi.

- Üniversitelerdeki sınavlarda talep eden öğrenciye okuyucu ve işaretleyici yardımı

Buna göre, engelli aday veya öğrenciler, talep etmeleri durumunda okuyucu veya işaretleyici yardımı alabilecek. Okuyucu veya işaretleyici yardımı alanlara ek süre verilecek ve istemeleri halinde diğer adaylardan farklı olarak engelli salonunda sınava alınacak.

Bu kişilere sınav süresince engellilik, hastalık veya diğer sağlık durumu göz önünde bulundurularak gerektiğinde şeker düzeyini ölçme, astım ilacını kullanma, oksijen tedavisi alma veya tuvalete çıkma gibi durumlar için izin verilecek.

Engelli aday veya öğrenciler, talep etmeleri durumunda asansörü olan bina veya giriş kat engelli sınav salonunda sınava alınabilecek. Yükseköğretim kurumları tarafından yapılan sınavlarda, bu imkanın sağlanabilmesi için ilgili bölümün fiziki şartları göz önünde bulundurulacak, erişilebilir bina ya da salon olmaması durumunda aday veya öğrencinin sınav salonuna erişebilmesi için ek tedbirler alınacak.

- Bilgisayar destekli sınav

Üniversitelerde öğrenim gören işitme engelliler için işaret dilinde hazırlanacak sınavlar veya düzeltilmiş engeli en az yüzde 40 ve üzerinde görme engelliler için sesli program yüklü bilgisayarlarla sınav yapılabilecek. Bu sınav uygulamalarından yararlanabilecek aday veya öğrencilerin belirlenmesine yönelik hususlarda sınavı yapan kurumun ilgili kurulları karar verecek.

- Geçici engeli olanlar

Üniversiteler, sınav tarihinde kaza, yaralanma veya travmalara bağlı olarak eklerde yer alan tanılarda geçici sağlık problemi veya hastalık durumu oluşması veya hamileliğin tespiti durumunda engelli sınav uygulamalarından yararlanmak isteyen aday veya öğrenciler, durum bildirir sağlık kurulu raporunu ilgili süre içinde üniversitelere sunacaklar.

Sağlık raporunun "durum bildirir" sağlık kurulu raporu olmaması veya özel merkezden alınmış olması durumunda sınavın geçerli sayılabilmesi için "durum bildirir" sağlık kurulu raporu vermeye yetkili devlet hastanesi veya üniversite hastanelerinden alınmış sağlık kurulu raporunun, sınavdan sonraki ilk hafta içerisinde en geç cuma günü mesai bitimine kadar ilgili kuruma ibraz edilmesi gerekecek.

- Özel yetenek sınavları

Engelli raporu bulunan adayların durumlarını, sınavın en geç iki hafta öncesine kadar bildirmeleri halinde, engel durumları özel yetenek sınavlarında göz önünde bulundurulacak ve imkanlar çerçevesinde giriş katında veya tek kişilik salonda sınava alınma gibi tedbirler alınacak.

Tedbirler sınav içeriği göz önünde bulundurularak yükseköğretim kurumunun ilgili kurulları tarafından belirlenecek.