REAKTİF OLMAYIN PROAKTİF OLUN

Öncelikle bu kavramları tanımlayalım. Reaktiflik, tepkisel davranmaktır. Proaktiflik ise önlemsel davranmaktır. Bir olumsuzluk yaşandıktan sonra tedbir alınması reaktif davranışa; olumsuz olay yaşanmadan önce sorunu görüp önlem almak ise proaktif davranışa örnek gösterilebilir. 

Proaktif davranış sergileyen kişiler; daha özgüvenli, daha üretkendir. İşini sahiplenir. Geleceği öngörerek daha bilinçli adımlar atar. Proaktif davrananlar; girişimci, yenilikçi ve aynı zamanda iyi bir yatırımcıdır.
Proaktif ve reaktif kavramları çalışanların davranışlarından şirketlerin, kurumların yönetim anlayışlarına kadar geniş bir yelpazede değerlendirilebilir. Proaktiflik ve reaktiflik kavramlarına bireysel davranış kalıpları açısından bir örnek vereceğim. Bir ayakkabı mağazası düşünün. Müşteri satış görevlisine: “Bu ayakkabılar beş para etmez.” Demesi üzerine çalışan: “Beğenmiyorsan alma. Kimseye zorla satış yapmıyoruz.” Şeklinde bir cevap vermesi reaktif davranışa örnektir. Müşteri ile çalışan arasında çatışma yaşanmasına sebep olacaktır. Aynı olaya proaktif davranış örneğiyle devam edelim. Satış görevlisi, “Bu ayakkabılar beş para etmez.” Diye serzenişte bulunan müşteriye  “Diğer reyonumuzda daha kaliteli ürünlerimiz de var. Size çok yakışacağından eminim. Denemek ister miydiniz?” Şeklinde vereceği cevap proaktif davranışa örnektir. Mağazaya günde yüzlerce müşteri geldiğini farz edelim. Olumsuz tutum ve davranışı olan müşterilerin oranı yüzde bir bile olsa çalışanların bu tür müşterilerle tartışmaya girmesiyle yaşanacak iş gücü kaybını bir düşünün. Proaktif davranmak çatışmayı önleyecektir. Sorun daha yaşanmadan çatışmayı akıllıca savuşturacaktır. 

Modern iş yerlerinde proaktif davranışlar özendiriliyor. Proaktif davranış geliştirmiş işletmeler geleneksel davranan, reaktif davranışlar sergileyen işletmelere nazaran piyasada daha kolay tutunmaktadır. Proaktif yaklaşım sergileyen işletmeler daha girişimci ve daha yenilikçi olmaktadır.

Proaktif yaklaşımı sadece iş hayatında değil özel hayatımızda da uygulayabiliriz. Günlük hayatımızda birçok gereksiz tartışmalar, anlaşmazlıklar yaşıyoruz. Pek çoğu incir çekirdeğini bile doldurmayacak cinsten. Tartışmada kazanan yoktur. İki taraf da zarar görür. Proaktif bir yaşam tarzı benimsemek hem iş hayatımızda daha başarılı olmamıza hem de özel hayatımızda daha mutlu olmamıza imkân tanıyacaktır.

Esen kalın…

Serdar GÜNDÜZ
Liyakat-Sen Genel Sekreteri