On Birinci Kalkınma Planı ve 2023 Yılı Cumhurbaşkanlığı Yıllık Programı'nda yer alan hedefler gereği İlgi (a) Makam Onayı doğrultusunda 2022-2023 eğitim öğretim yılının ikinci döneminden itibaren ücretsiz bir öğün beslenme uygulaması başlatılmış olup ücretsiz beslenme programının uygulama esasları ilgi (b) yazı ve ekinde yer alan Yemek/Beslenme Hazırlama ve Dağıtımı Kılavuzunda açıklanmıştır.
İlgi (b) yazı ekinde yer alan kılavuzda; T.C. Sağlık Bakanlığı, Halk Sağlığı Genel Müdürlüğü tarafından hazırlanan Toplu Beslenme Sistemleri (Toplu Tüketim Yerleri) İçin Ulusal Menü Planlama ve Uygulama Rehberi’nde okul öncesi eğitim ve diğer kademelerdeki öğrencilerin; enerji ve besin ögesi gereksinimleri, menü planlama ilkeleri, farklı dönemler için aylık menü örnekleri ile beslenme faaliyetlerini etkileyen faktörlere açıklık getirildiği belirtilerek bu Rehbere göre menülerin belirlenmesi istenmiştir. Söz konusu Rehberde özetle;
Besleyici ve diş sağlığını koruyucu besinler (örneğin; söğüş sebze, söğüş meyve, peynir dilimleri, süt, yoğurt, ayran, sandviçler, simit vb) tercih edilmeli, tatlı ve yapışkan besinlere (bisküvi, kraker, kek, kurabiye, pasta, poğaça vb) yer verilmemelidir.
Doymuş yağ, ilave şeker ve tuz içerikleri yüksek, posa ve besin değerleri düşük olan yiyecek ve içecekler günlük menüde yer almamalıdır.
Ketçap, mayonez, kremalı ve acılı soslar, jöleler kullanılmamalıdır.
Yemeklerin yapımında tuzun azaltılmasına özen gösterilmeli, ürün seçimlerinde az tuz içeren ürünler tercih edilmelidir. Hamur tatlıları ve kızartılmış besinler kullanılmamalıdır.
Menülerde şekerli tahıllar (şeker eklenmiş ya da çikolatalı kahvaltılık gevrekler), çikolata, sürülebilir fındık ezmesi, şekerleme, cips, tatlı bisküviler, yüksek yağ/tuz içeren bisküvilere yer verilmemelidir.
Sosis, sucuk, pastırma, salam, nugget gibi işlenmiş besinler kullanılmamalıdır.
Hazır meyve suları, gazlı içecekler, şeker ilaveli soğuk çaylar, toz içecekler menülerde yer almamalıdır.
Çiğneme becerisinin gelişmesi, günlük posa gereksiniminin desteklenmesi vb. açısından meyve suyu yerine meyvenin kendisinin tüketimi desteklenmelidir.
ifadelerine yer verilmiş olup Rehberin “OKUL ÖNCESİ DÖNEM ÇOCUKLARDA MENÜ PLANLAMA” başlıklı ikinci bölümdeki açıklamalar ve ek örnek menülere uygun yemek/beslenme menüleri hazırlanması gerekmektedir.
İlgi (b) yazı ekindeki kılavuzda da açıklandığı üzere beslenmeyi kendi mutfağında hazırlayan okullar ile beslenmesi Millî Eğitim Bakanlığına bağlı okul ve kurumlarla diğer kamu kurum ve kuruluşlarından temin edilen okulların haftalık yemek/beslenme listelerini okulların web sayfasında yayınlaması gerekmektedir.
Her il/ilçe millî eğitim müdürlüğü, diyetisyen desteğinde hazırlanmış olan ve kamu ihale mevzuatı hükümlerine göre Millî Eğitim Bakanlığına bağlı okul ve kurumlar ile diğer kamu kurum ve kuruluşlarından temin edilerek okullara gönderilecek olan menülere göre yemek/beslenme listesini haftalık olarak il/ilçe millî eğitim müdürlüğü web sayfasında yayınlayacaktır. Kendisine yemek/beslenme gönderilen ilgili okul müdürlükleri de il/ilçe millî eğitim müdürlüğü web sayfasında yayınlanan haftalık beslenme listesini kendi web sayfalarında yayınlayacaklardır.
Okullara yemek/beslenme veren okul ve kurumlar bu menülere uygun yemek/beslenmeyi okullara teslim edecek, gönderilen yemek/beslenmeler okullarda oluşturulacak komisyon tarafından haftalık belirlenen menü listelerine ve gramajlarına uygun olup olmadığı kontrol edilerek tutanakla teslim alınacak, okul müdürlüğünce uygunluk görüşü verilmeyen yemek/beslenmelere ilişkin bedel ödenmeyecektir.
Çocukların sağlıklı gelişiminin desteklenmesi amacıyla tüm faktörler titizlikle dikkate alınarak menülerin planlanması ve sürecin sorunsuz şekilde yürütülmesi hususunda gereğini rica ederim.
Petek AŞKAR
Bakan a.
Bakan Yardımcısı